رله چیست
رله یک نوع کلید الکترومکانیکی سریع است که با ایجاد یک میدان مغناطیسی، جریان الکتریکی بسیار کم را برای تجهیزاتی با جریان بالا را راهاندازی و کنترل می کند. رله ها تجهیزات پرکاربرد و اصلی در ساخت تابلو برق های صنعتی هستند.
رله یک نوع کلید الکترومکانیکی سریع است که با ایجاد یک میدان مغناطیسی، جریان الکتریکی بسیار کم را برای تجهیزاتی با جریان بالا را راهاندازی و کنترل می کند. رله ها تجهیزات پرکاربرد و اصلی در ساخت تابلو برق های صنعتی هستند.
کنتاکتور یکی از پرکاربرد ترین تجهیزات تابلو برق صنعتی است که با اتصال یک جریان کوچک در ورودی، یک جریان بزرگتر در خروجی را قطع و وصل می کند. کارکرد خاص کنتاکتور، عمل قطع و وصل مدار قدرت با دریافت سیگنال از مدار فرمان بجای انجام آن با کلید به صورت دستی است.
بی متال یک قطعه تشکیل شده از تو فلز غیر همجنس با ضریب انبساط متفاوت به هم متصل است که به عنوان و یک نوع رله حفاظتی جهت کنترل جریان موتورهای الکتریکی بکار می رود. بی متال تابلو برق های صنعتی المان مهمی در دستگاه های الکتریکی هستند که وظیفه ی اصلی آن ها محافظت در مقابل خطرات و خطاهای احتمالی در سیسستم برق رسانی است.
ترانس جریان یکی از تجهیزات پرکاربرد در زمینه ی طراحی تابلو برق های صنعتی است که نقش تبدیل جریان و جداسازی الکتریکی به منظور تسهیل اندازه گیری، حفاظت، کنترل و ایجاد جریان نسبتاً یکنواخت را دارد. در واقع ترانسفورماتور جریان، ابزاری است که بر اساس اصل القای الکترومغناطیسی جریان زیادی را در سمت اصلی به یک جریان کوچک در سمت ثانویه تبدیل می کند.
ساخت دستگاه های تاسیسات برقی همواره با ضریب عملکرد و اطمینان بالا همراه است که نتیجه ی آن نیاز به تعمیر و نگهداری تابلو برق صنعتی را کاهش می دهد. علت خرابیهای تابلوهای برق نیز نادیده گرفتن خطرات سیستم است که منجر به قطع انرژی ورودی و مسدود شدن جریان برق نخواهد داشت.
رطوبت بالا، آب، لرزش، گردوغبار از مواردی هستند که بیشترین آسیبها را به تابلوهای برق وارد میکنند. چرا که لایههای عایق روی سطوح که وظیفه انتقال حرارت را به عهدهدارند مینشینند و با کاهش یا افزایش درجه حرارت باعث بروز اختلال در سیستم میشوند. تابلوهای برق باید حداقل یکبار در سال تمام اجزای تابلوهای برق بررسی شوند و از عدم وجود عواملی که باعث خرابی تابلوها میشوند اطمینان حاصل کرده و اقدام به غبارروبی از روی تجهیزات کرد.
استاندارد تابلو برق صنعتی مجموعه ای از معیار های هستند که همه ی مشخصات یک تابلو برق اعم از تجهیزات داخلی، ساخت بدنه، اصول اولیه طراحی، عیب یابی و کار با تابلو برق های فشار قوی، متوسط و ضعیف است. در این مقاله قصد داری تا با استاندارد جهانی تابلو برق صنعتی و استاندارد تجهیزات آن آشنا شویم.
اجزای تشکیل دهنده تابلو برق صنعتی مجموعه ای از قطعات و تجهیزات الکتریکی که به صورت سیستماتیک برای بهبود عملکرد یک واحد صنعتی مورد نیاز است.دراین مقاله اجازای اصلی تابلو برق صنعتی اعم از قطعات الکتریکی و، لوازم جانبی که جهت کنترل، تنظیم، حفاظت و اندازه گیری را معرفی کنیم.
در دنیای کسب و کارهای صنعتی به علت نیاز بیشتر انرژی الکتریکی، تابلو برق صنعتی سه فاز به عنوان یک سیستم توضیعی که وظیفه ی تقسیم یک منبع تغذیه برق به مدار های مختلف و چندگانه را دارد که بهترین گزینه ی انتخابی برای رفع نیاز مصارف الکتریکی واحد های تجاری بزرگ مانند سیستم های تهویه مطبوع، لوازم صنعتی بزرگ، ده ها کامپیوتر و حتی ماشین آلات وامنیت بشمار می رود.در ادامه با کاربرد تابلو برق صنعتی سه فاز آشنا می شویم.
• آشنایی با مبانی کلی و استانداردهای تابلو برق ۳ فاز
• آشنایی با قطعات الکتریکی و طریقۀ ی عملکرد و انتخاب صحیح آن ها
• آشنایی با محاسبه های الکتریکی و تاسیسات
• آشنایی با مدار هایی مثل مدار فرمان، مدار کنترل، مدار لاجیک و…
تابلو برقه های سه فاز از لحاظ کاربرد و ساختار انواع مختلفی دارد که همگی از اصول یکسانی پیروی می کنند.از پرکاربرد ترین نوع این تابلو برق ها به شرح زیر است.
• تابلو برق سه فاز ایستاده
• دیواری
• میزی
• رک
• ایستاده
• قابل دسترس
• سه فاز سلولی
• سه فاز تمام بسته دیواری
اجزای تابلو برق ها معمولا شبیه به هم است که نسبت به کارایی و فشار متحمل تجهیزات داخلیو خارجی آن کم و زیاد میشود در ادامه، مهم ترین اجزای تابلو برق صنعتی سه فاز معرفی می کنم.
• کنتاکتور
• بی متال
• رله
• کلید
• ابزارآلات اندازه گیری
• ترانس جریان
• بدنه
• ارتباطات
ساخت تابلو برق صنعتی سه فاز شامل چهار مرحله است که در ادامه مطلب به آن ها می پردازیم.
اصول فنی و استاندارد طراحی و ساخت از اساس موارد زیر صورت می پذیرد.
• مطالعه و برسی نقشه ها و اطلاعات معتبر
• بررسی نقشه و مشخصات تجهیزات به کار رفته در ساخت تابلو برق سه فاز
• مذاکره و مشاوره با کارفرما و بستن قرارداد
• تطبیق نقشه ها مطابق با خواست کارفرما
برای طراحی تابلو برق سه فاز به دو نقشه جهت تولید استاندارد و باکیفیت نیاز است.
• نقشه ی ایزومتریک: نقشه ی کلیه مدارهای قدرت و فرمان که از طریق شماره گذاری ترمینال ها انجام می گیرد.
• نقشه ی جانمایی: نقشه ی اجرایی به همراه لیست تجهیزات و قطعات الکتریکی است.
بدنه ی تابلو های سه فاز از دو قسمت شاسی و بدنه تشکیل شده و از ورق روغنی ضخیم ساخته می شود.
تابلو برقهای سه فاز صنعتی میتوانند امنیت دستگاهها و موتورهای الکتریکی پرمصرف و قدرتمند را که در صنایع بزرگی چون صنایع غذایی، صنایع تولید لباس و صنایع تکنولوژی استفاده میشوند را تأمین کنند.
تابلو برق های سه فاز به منظور مصارف صنعتی استفاده می شوند و به همین علت دارای ویژگی های خاصی نظیر زیر هستند.
• تامین نیرو از سه منبع
• ساپورت ولتاژ ۴۱۵
• نیاز به چهار سیم برای تکمیل مدار
• مناسب برای مصارف برق سنگین تجاری
• منبع تغذیه دائمی
• مقرونبهصرفه تر از تک فاز
علاوه بر مصارف صنعتی از تابلو برق سه فاز در مصارف ساختمانی خاص استفاده می کنند. در ادامه به مواردی از این قبل اشاره می کنیم.
آسانسور
با توجه به تامین برق آسانسور از کنتور عمومی ساختمان، باید کنتور ساختمانهایی که از آسانسور استفاده میکنند سه فاز باشد. تابلو سه فاز آسانسور دارای سه فیوز، شینه، نول، ارت و ترمینالهای سه فاز است که در مقابل اضافه جریان ناشی از اتصالات کوتاه از خود واکنش نشان میدهند
روی تابلو برق دو کلید مینیاتوری، یک کلید سه فاز غلطکی و ۳ چراغ سیگنال به کار رفته است که روشن بودن سه چراغ سیگنال نشان دهندهی وجود سه فاز و نقش کلید سه فاز غلطکی، قطع کامل مدار سه فاز آسانسور است.وظیفه ی اصلی تابلو سه فاز آسانسور به شرح زیر است.
• برق موتور و تابلوی کنترل
• برق پریزهای چاله آسانسور و اتاقک موتورخانه
• برق چراغهای چاله آسانسور و اتافک موتورخانه
ماینرها
تقریبا هر ماینر با مصرف برق چیزی حدود kw 1.5 و تقریبا آمپر بین 6 الی 7 آمپراست که سه عدد ماینر باتوجه به کنترهای خانگی کل توان برق مصرفی ساختمان را می گیرد و عملا برای مصارف دیگر ساختمان و واحد ها برقی باقی نمی ماند.راه حل این کار استفاده از تابلو برق صنعتی سه فاز مناسب ساختمان است.
تابلو برق صنعتی را میتوان دستگاهی معرفی نمود که به منظور کنترل و پایش توزیع انرژی الکتریکی و همچنین حفاظت از سایر تجهیزات برقی در تاسیسات و صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. ما سعی داریم در این مقاله به معرفی کلی انواع تابلو برق ها و تجهیزات داخلی به کار رفته در تابلو برق صنعتی بپردازیم.
شینه از اجزای اصلی یک تابلو برق صنعتی است که وظیفه ی برق رسانی بجای کابل را در تابلو برق های صنعتی بر عهده دارد. شینه ها با ظرفیت جریان بیشتر از کلید تغذیه تجهیزات، تمام ژنراتورها، ترانسفورماتورها، سیم ها و کابل های یک نیروگاه که ولتاژ برابری دارند را به منظور جمع و پخش انرژی در آن واحد را میسر می کند.